سلیاک و سیاف در کودکان اصفهان: هر آنچه والدین باید بدانند
- 1404 آذر 8, شنبه
- مطالب آموزشی
- 0 نظر
- 16 بازدید
سلیاک و سیاف در کودکان و بزرگسالان: علائم، تشخیص و درمان به زبان ساده
مقدمه
سلیاک و سیاف دو بیماری مهم گوارشی و عمومی بدن هستند که میتوانند از نوزادی تا بزرگسالی مشکلاتی ایجاد کنند.
شناخت این دو بیماری، علائم آنها و روشهای تشخیص و درمان، به خانوادهها کمک میکند که علائم را زودتر بشناسند و از عوارض جدی جلوگیری کنند.
در این مقاله، همه چیز را بهصورت ساده، قابلفهم و مرحلهبهمرحله توضیح دادهایم.
بخش اول: بیماری سلیاک چیست؟
سلیاک یک بیماری مزمن است که در اثر حساسیت شدید بدن به گلوتن ایجاد میشود.
گلوتن پروتئینی است که در گندم، جو و بلغور وجود دارد. در افراد مبتلا، مصرف این مواد باعث آسیب روده کوچک میشود.
علائم رایج سلیاک
سلیاک میتواند علائم مختلفی ایجاد کند و در هر فرد متفاوت بروز میکند، اما شایعترینها عبارتاند از:
دلدرد و نفخ بعد از غذا
اسهال یا یبوست طولانیمدت
کاهش وزن یا رشد ناکافی در کودکان
کمخونی
خستگی و بیحالی
جوشهای پوستی خارشدار
چرا سلیاک ایجاد میشود؟
علت اصلی سلیاک استعداد ژنتیکی و واکنش غیرطبیعی سیستم ایمنی به گلوتن است.
این واکنش باعث التهاب روده و اختلال در جذب مواد غذایی میشود.
روش تشخیص سلیاک
تشخیص این بیماری با ترکیبی از موارد زیر انجام میشود:
آزمایش خون مخصوص سلیاک
بررسی سطح مواد مغذی مثل آهن
در برخی موارد نمونهبرداری از روده کوچک
نکته مهم: قبل از تشخیص قطعی، فرد نباید گلوتن را از رژیم غذایی حذف کند، چون نتیجه آزمایشها تغییر میکند.
درمان سلیاک
تنها درمان قطعی سلیاک، حذف کامل گلوتن از رژیم غذایی است. با رعایت رژیم مناسب:
روده بهمرور ترمیم میشود
رشد و وزن کودکان بهتر میشود
انرژی بدن افزایش پیدا میکند
دلدرد و نفخ بهطور کامل یا قابلتوجهی کاهش مییابد
بخش دوم: بیماری سیاف (فیبروز کیستیک) چیست؟
سیاف یا فیبروز کیستیک یک بیماری ژنتیکی است که بر ریه، پانکراس (لوزالمعده) و دستگاه گوارش تأثیر میگذارد.
در این بیماری، ترشحات بدن مانند مخاط، بسیار غلیظ و چسبنده میشوند و باعث انسداد مجاری و مشکلات تنفسی و گوارشی میشوند.
علائم بیماری سیاف
علائم این بیماری معمولاً از کودکی شروع میشود و شامل موارد زیر است:
سرفههای مکرر و طولانیمدت
عفونتهای تنفسی تکرارشونده
مدفوع چرب و حجیم
عدم وزنگیری مناسب
تعریق بیشازحد و شوری زیاد عرق
نفخ و دلدرد مکرر
چرا سیاف ایجاد میشود؟
سیاف یک بیماری ارثی است که والدین ناقل ژن آن هستند، حتی اگر خود دچار بیماری نباشند.
تشخیص بیماری سیاف
برای تشخیص، از ترکیب موارد زیر استفاده میشود:
تست عرق برای اندازهگیری میزان نمک
بررسی علائم بالینی
آزمایش خون مخصوص ژنتیک
در مواردی بررسی عملکرد ریه و گوارش
درمان سیاف
سیاف درمان قطعی ندارد، اما با مراقبت مناسب میتوان کیفیت زندگی بیمار را بالا برد. درمانها شامل:
فیزیوتراپی تنفسی
داروهای رقیقکننده مخاط
داروهای ضدعفونت
مصرف آنزیمهای کمککننده گوارش
تغذیه پرکالری و پرپروتئین
ویتامینهای محلول در چربی
نکته: درمان زودهنگام، یکی از مهمترین عوامل جلوگیری از آسیبهای جدی است.
تفاوت مهم بین سلیاک و سیاف
| ویژگی | سلیاک | سیاف |
|---|---|---|
| نوع بیماری | حساسیت شدید به گلوتن | ژنتیکی و مزمن |
| عضو درگیر | روده کوچک | ریه، لوزالمعده، گوارش |
| درمان | حذف گلوتن | مراقبت مادامالعمر |
| شروع علائم | هر سن | معمولاً از کودکی |
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر کودک یا فرد بزرگسال علائم زیر را داشت، مراجعه به پزشک ضروری است:
دلدرد و نفخ مداوم
اسهال یا یبوست طولانی
رشد ناکافی و کاهش وزن
سرفههای تکرارشونده
مدفوع چرب و حجیم
خستگی و ضعف بیدلیل
تشخیص زودهنگام میتواند از بسیاری از عوارض جلوگیری کند.
جمعبندی
سلیاک و سیاف دو بیماری مهم و تأثیرگذار هستند که شناخت علائم آنها نقش بسیار مهمی در درمان و کنترل دارد.
با آگاهی بیشتر، میتوان تصمیمهای بهتر درباره تغذیه، مراقبت و درمان گرفت و از آسیبهای جدی جلوگیری کرد.
