کبد یکی از حیاتی‌ترین اعضای بدن است که در متابولیسم، سم‌زدایی و تولید عوامل حیاتی خون نقش دارد. 

در کودکان و شیرخواران، بیماری‌های کبدی می‌توانند ناشی از هپاتیت ویروسی، بیماری‌های اتوایمیون یا اختلالات متابولیک باشند و بر رشد، سلامت و کیفیت زندگی کودک تأثیر بگذارند. 

در این مقاله به بررسی این بیماری‌ها، علل، علائم، تشخیص و درمان آن‌ها می‌پردازیم. 

--- 

## 🔍 بیماری‌های کبدی چیست؟ 

بیماری کبدی به حالتی گفته می‌شود که عملکرد کبد به هر دلیلی مختل شود. 

در کودکان، این بیماری‌ها می‌توانند حاد یا مزمن باشند و اگر به موقع تشخیص داده نشوند، منجر به آسیب طولانی‌مدت یا نارسایی کبدی می‌شوند. 

--- 

## 🧠 علل بیماری‌های کبدی در کودکان 

### ۱. هپاتیت ویروسی 

هپاتیت ویروسی ناشی از عفونت ویروسی کبد است و انواع آن شامل هپاتیت A، B، C و در برخی موارد D و E می‌باشد. 

* هپاتیت A: معمولاً از طریق آب یا غذای آلوده منتقل می‌شود و در بیشتر کودکان خودبه‌خود بهبود می‌یابد. 
* هپاتیت B و C: از طریق مادر به نوزاد، تماس با خون یا ابزار آلوده منتقل می‌شوند و ممکن است به شکل مزمن باقی بمانند. 

### ۲. بیماری‌های اتوایمیون 

در بیماری‌های اتوایمیون کبد، سیستم ایمنی بدن به سلول‌های کبد حمله می‌کند. 

شایع‌ترین نوع آن در کودکان هپاتیت اتوایمیون است که اگر درمان نشود، می‌تواند منجر به سیروز و نارسایی کبدی شود. 

### ۳. بیماری‌های متابولیک 

اختلالات متابولیک مادرزادی نیز می‌توانند باعث بیماری کبد شوند، از جمله: 

* اختلالات ذخیره گلیکوژن: که ذخیره و استفاده از قندها را در کبد مختل می‌کند 
* بیماری ویلسون: تجمع مس در کبد و سایر اعضای بدن 
* اختلالات چربی و متابولیسم پروتئین: که باعث آسیب سلولی کبدی می‌شوند 

--- 

## 🩺 علائم بیماری‌های کبدی 

* زردی پوست و چشم‌ها (یرقان) 
* خارش پوست 
* تورم شکم و پاها 
* کاهش اشتها و کاهش وزن 
* خستگی و بی‌قراری 
* مدفوع رنگ‌پریده و ادرار تیره 

علائم ممکن است بسته به نوع بیماری و سن کودک متفاوت باشد و بعضی کودکان ممکن است علائم خفیف داشته باشند. 

--- 

## 📊 روش‌های تشخیص 

تشخیص بیماری‌های کبدی در کودکان نیازمند ارزیابی جامع پزشکی است: 

1. تاریخچه پزشکی کامل: بررسی علائم، سابقه خانوادگی و تماس با ویروس‌ها 
2. معاینه فیزیکی: بررسی یرقان، تورم شکم، علائم سوءتغذیه 
3. آزمایش‌های خون: تست‌های عملکرد کبد (ALT، AST، بیلی‌روبین) و شناسایی ویروس‌ها یا آنتی‌بادی‌ها 
4. تصویربرداری: سونوگرافی کبد برای بررسی حجم و ساختار کبد 
5. بیوپسی کبد: در موارد مشکوک به بیماری اتوایمیون یا متابولیک برای تشخیص دقیق 

--- 

## 💊 درمان بیماری‌های کبدی 

### ۱. درمان هپاتیت ویروسی 

* درمان حمایتی برای هپاتیت A 
* داروهای ضد ویروسی برای هپاتیت B و C 
* واکسیناسیون پیشگیری‌کننده 

### ۲. درمان بیماری‌های اتوایمیون 

* داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مانند کورتیکواستروئیدها 
* داروهای محافظت‌کننده کبد 
* پایش منظم عملکرد کبد 

### ۳. درمان بیماری‌های متابولیک 

* رژیم‌های غذایی خاص برای جلوگیری از تجمع مواد آسیب‌رسان 
* داروهای کمکی و مکمل‌ها 
* درمان‌های تخصصی برای بیماری‌هایی مانند ویلسون 

### ۴. مراقبت طولانی‌مدت 

* پیگیری رشد و وزن کودک 
* نظارت بر عملکرد کبد و غربالگری عوارض 
* آموزش والدین درباره علائم هشداردهنده 
--- 

## ✅ نتیجه‌گیری 

بیماری‌های کبدی در کودکان می‌توانند ناشی از هپاتیت ویروسی، بیماری‌های اتوایمیون یا اختلالات متابولیک باشند. 

تشخیص به موقع، درمان مناسب و مراقبت تخصصی، نقش کلیدی در حفظ سلامت، رشد طبیعی و جلوگیری از عوارض طولانی‌مدت دارد.

شیوا سادات خلیفه سلطانی

فوق تخصص گوارش اطفال اصفهان

سوابق علمی و تخصصی:
بورد تخصص بیماری‌های کودکان و نوجوانان
 
بورد فوق تخصصی گوارش و کبد کودکان از دانشگاه تهران
 
عضو انجمن گوارش و کبد کودکان ایران
 
عضو انجمن بیماری سلیاک و CF (سیستیک فیبروز) کودکان ایران

خدمات تخصصی دکتر شیوا سادات خلیفه سلطانی:

 گوارش و کبد کودکان1. 

مراقبت‌ها و مشکلات شایع نوزادان و کودکان
کولیک نوزادی (گریه یا بی‌قراری بیش از حد)
زردی طول کشیده نوزادی
ریفلاکس نوزادی و شیرخوارگی
عدم رشد وزن و قد مناسب شیرخواران و کودکان
استفراغ‌های متناوب و طول کشیده
اسهال حاد، طول کشیده و مزمن
یبوست مزمن
دل دردهای شکمی حاد و مزمن
مشکلات بلع (بلع دردناک، گیر کردن لقمه غذا و …)
نفخ و اتساع شکم در کودکان
خونریزی‌های گوارشی در کودکان

حساسیت‌های غذایی2. 

بیماری‌های کبدی و گوارشی تخصصی
بیماری‌های کبدی: هپاتیت ویروسی، اتوایمیون، متابولیک
بیماری‌های التهابی روده: کرون و کولیت اولسرو
سلیاک و CF (سیستیک فیبروز)

 3. اقدامات تشخیصی و درمانی پیشرفته
اندوسکوپی تشخیصی: 

تشخیص زخم‌های گوارشی، باکتری معده، تنگی‌های گوارشی، حساسیت‌های غذایی و التهابات گوارشی
برداشتن پولیپ‌های دستگاه گوارش با کلونوسکوپ
گاستروستومی اندوسکوپیک (تعبیه لوله) جهت تغذیه بیماران خاص
خارج کردن جسم خارجی از معده با اندوسکوپ
 
آدرس مطب :خیابان شریعتی غربی،کوچه بهار(۱۸),مجتمع پزشکی حکیمان.طبقه سوم 
شماره تماس مطب: 

03136249622 

03136260137 

اینستاگرام: 
Dr.shiva.khalifehsoltani